In de praktijk blijkt dat ze formeel al eerder konden meepraten, maar dat pas beseffen als de plannen grotendeels zijn uitgewerkt. Op dat moment is de ruimte voor aanpassing klein en voelt participatie al snel als een formaliteit.

De discussie in de zaal raakte vervolgens aan een dieper probleem: hoe zorgen we voor een duidelijke structuur in het participatieproces, waarin iedereen weet wanneer er invloed mogelijk is en wat er met de opgehaalde ideeën gebeurt?

De ontbrekende schakel

Daarbij viel mij op dat binnen veel gemeenten de doorwerking van participatie als lastig wordt ervaren. De oorzaken zijn herkenbaar:

• Er is geen standaard werkwijze.
• Het is vaak onduidelijk wie verantwoordelijk is voor de opvolging.
• Bij elk nieuw project wordt opnieuw het wiel uitgevonden.

Het gevolg: waardevolle ideeën blijven liggen, de betrokkenheid van inwoners ebt weg en het vertrouwen in de overheid krijgt opnieuw een deuk.

Doe dat idee!

Precies voor dit probleem ontwikkelden Michiel Dietvorst en Germo van de Hoek de aanpak van ID-Flux. Vanuit hun eigen ervaring in het bedrijfsleven zagen zij dat ideeën vaak wel worden opgehaald, maar niet worden uitgevoerd. Terwijl juist die vervolgstap bepaalt of participatie ook daadwerkelijk impact heeft.

De slogan van ID-Flux – “Doe dat idee!” – gaat dan ook over meer dan enthousiasme. Het staat voor een gestructureerde aanpak waarin ideeën niet verdwijnen in een verslag, maar stap voor stap worden uitgewerkt tot concrete acties. ID-Flux biedt daarbij een heldere route die je gemakkelijk kunt volgen. Een vast proces, waardoor duidelijkheid ontstaat en je niet steeds opnieuw het wiel hoeft uit te vinden. 

Deelnemers kunnen volgen wat er met hun ideeën en inbreng wordt gedaan en krijgen automatisch via het systeem terugkoppeling. De mensen in de IdeaCouncil en het Realisatieteam kunnen worden samengesteld per vraagstuk. Daar kunnen ook actieve deelnemers (experts, inwoners of andere belanghebbenden) in participeren. Dat is pas écht samenwerken! 

Duidelijkheid van start tot finish

Een goed participatieproces stopt niet bij het verzamelen van meningen. Het begint bij duidelijkheid over wanneer inwoners en andere belanghebbenden invloed kunnen uitoefenen en eindigt als zichtbaar is wat er met hun inbreng is gebeurd.

Door daar tussenin een proces te ontwerpen waarin elke stap (van ophalen tot uitvoeren) helder is, ontstaat ruimte voor vertrouwen. Inwoners voelen zich serieus genomen, professionals weten waar ze aan toe zijn en bestuurders kunnen met vertrouwen besluiten nemen.

Zet na de inspraakronde die extra stap

Het helpt als er een vaste werkwijze is, waarin duidelijk is wie wat doet en hoe ideeën verder worden gebracht. Precies daar ligt de kracht van een gestructureerd proces, zoals ID-Flux dat faciliteert. Want ideeën verzamelen is één ding, ze samen tot leven brengen is waar het verschil wordt gemaakt.

Stel je voor dat elk participatietraject niet eindigt op papier, maar met tastbare resultaten die inwoners herkennen als hún bijdrage. Dat vraagt om lef, structuur en een gedeeld verantwoordelijkheidsgevoel. Zo bouwen we met ID-Flux stap voor stap aan een democratie waarin meedoen vanzelfsprekend wordt. 

Wil je zien hoe het werkt of dit misschien graag zelf in praktijk brengen? Een kennismaking en strategiegesprek kan waardevol zijn en is gratis. Plan eenvoudig een videocall in onze agenda. Welkom!

Auteur: Margriet Twisterling
adviseur online participatie

_{Fotocredit: iStockphoto}